Nhà máy sản xuất giấy ở Đắk Ha xả thải gây ô nhiễm môi trường

Ngày 29/2, có mặt tại khu vực gần nhà máy sản xuất giấy, ngay tại con suối cách nhà máy hơn 1km, phóng viên Báo Đắk Nông đã nhìn thấy dòng nước suối đen kịt lẫn mùi hôi thối bốc lên.

Khu vực sản xuất tại nhà máy như một bãi rác

Đi men theo con suối lên phía nhà máy, nhiều đoạn nước tù đọng lại, đen ngòm, bốc mùi hôi thối. Sát nhà máy, có một ống nước xả trực tiếp từ hồ chứa. Nước chảy tạo thành một hồ trũng rồi tiếp tục men theo một mương nhỏ chảy trực tiếp ra môi trường. Tại hồ trũng này, có khá nhiều loài cá đã bị chết nổi trắng bụng.

Bên trong khu vực sản xuất, không thể tưởng tượng nổi một nhà máy sản xuất giấy lại có quy trình hoạt động hết sức sơ sài, bẩn thỉu, nhếch nhác, bừa bãi và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến vậy.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, đây là nhà máy sản xuất sản phẩm chính là giấy để làm vàng mã (tiền giả, quần áo, vàng bạc… bằng giấy phục vụ tang ma, tế lễ, cúng bái). Nguyên liệu chính để làm ra những cuộn giấy vàng mã này là tre nứa, lồ ô và các loại giấy phế phẩm (kể cả bìa cứng).

Công nhân sử dụng nước có trộn Caustic Soda Flakes (NaOH 99,5%) để tẩy rửa lồ ô

Trong khu vực sản xuất này, rất nhiều khâu được sử dụng bằng nước, kể cả nước có dung dịch tẩy rửa Caustic Soda Flakes (NaOH 99,5%) để làm sạch lồ ô, tre nứa, làm sạch giấy phế liệu; nước nấu sôi nguyên liệu… Điều đáng sợ là tất cả nguồn nước tại nhà máy đều không có thiết bị, dụng cụ để xử lý trước khi xả thải ra môi trường.

Nước thải từ các quy trình sản xuất được dẫn qua một ống nhựa, chảy vào một bể xây hai ngăn, sau đó có một ống nhựa xả trực tiếp trên đất được lót tạm bằng tấm bạt. Nước thải tiếp tục chảy vào một hố trũng rồi men theo con mương nhỏ chảy trực tiếp ra suối, ao hồ.

Bể ngâm nguyên liệu sản xuất giấy

Được biết, tại khu vực tẩy rửa nguyên liệu, công nhân đã sử dụng chất Caustic Soda Flakes (NaOH 99,5%), còn gọi là Xút vảy để trộn với nước. Đây là hóa chất dùng trong nhiều ngành công nghiệp như chất tẩy rửa, sơn, sản xuất giấy, công nghệ lọc dầu, công nghệ dệt nhuộm, thực phẩm, xử lý nước, sản xuất các loại hóa chất đi từ xút như Silicat Natri, Al(OH)3, chất trợ lắng PAC, …

NaOH (xút) có rất nhiều ứng dụng phổ biến nhưng cũng tồn tại những nguy hiểm. Cụ thể, xút có mùi hắc khó chịu, nếu hít nhiều có thể gây ngạt thở, gây kích ứng mũi, ảnh hưởng nghiệm trọng cơ quan hô hấp. Khi dính vào quần áo nó sẽ ăn mòn dẫn đến mục nát. Nếu tiếp xúc với da người có cảm giác nhớt bị ăn da dẫn đến hiện tượng bỏng rát. 

Nguy hiểm hơn nữa là khi nuốt phải xút vảy sẽ gây bỏng nặng, và có thể gây bục dạ dày, vì môi trường độ ẩm cao, NaOH phản ứng với nước sẽ sinh ra nhiệt lượng cao. Đặc biệt nghiêm trọng hơn nữa nếu để xút dính vào mắt, không những có hiện tượng bỏng rát, mà toàn bộ đồng tử sẽ bị biến đổi một cách nghiêm trọng, dẫn đến mù lòa.

Nguồn nước thải từ nhà máy chảy trực tiếp ra môi trường

Bà Nguyễn Thị Tám ở thôn 7, xã Đắk Ha cho biết: Trước tết Canh Tý 2020, chúng tôi có lấy nước trên suối để tưới cho vườn tiêu. Tuy nhiên, hiện nay, vườn tiêu đang rụng lá, rụng đốt khá nhiều. Thời gian này, gia đình chúng tôi không dám sử dụng nước trên con suối để tưới cây. Nguyên nhân là nước ở suối đã bị ô nhiễm rất nặng do nhà máy sản xuất giấy này xả ra. Chúng tôi đã phản ánh việc này lên chính quyền nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Nguồn nước đen kịt, hôi thối chảy ra suối cách nhà máy hơn 1km

Tương tự, bà Nguyễn Thị Đào, thôn 7, xã Đắk Ha cũng bức xúc cho hay, đây là xưởng sản xuất đũa ăn cũ nhưng nay chuyển đổi chủ để sản xuất giấy. Trước đây, xưởng này cũng nhiều lần xả thải. Nhưng năm nay, đặc biệt là trước Tết thì nhà máy sản xuất giấy này xả thải nước ra suối gây ô nhiễm nghiêm trọng. Để có nguồn nước tưới cho cây trồng, nhiều gia đình đã cố gắng đào, khoan giếng. Tuy nhiên, năm nay, tình hình hạn hán đến sớm và kéo dài, nguồn nước suối, hồ lại bị ô nhiễm nặng nên người dân trong thôn và một số thôn khác đang thiếu nước tưới nghiêm trọng.

Cá chết nổi trắng bụng tại hồ chứa nước thải gần nhà máy

Theo người dân, hiện tại, cả khu vực xung quanh nhà máy này có hàng trăm ha cây trồng cà phê và hồ tiêu cần nước tưới từ con suối, ao hồ đã bị xả nước thải. Người dân lo ngại không dám sử dụng nguồn nước này để tưới vì sợ ảnh hưởng đến cây trồng. Trong khi đó, hiện nay nhiều diện tích đang dần chết khô, nếu không được tưới nước thì sẽ càng nghiêm trọng. Do vậy, người dân ở đây rất mong chính quyền các cấp, các ngành chức năng nhanh chóng xử lý tình trạng xả thải gây ô nhiễm môi trường nguồn nước của nhà máy sản xuất giấy tại Đắk Ha. Qua đó, đảm bảo nguồn nước an toàn để sản xuất và sinh sống.

Được biết, xưởng đũa cũ này đã được Công ty TNHH MTV Long Huy Hùng Đắk Nông bán lại cho người khác. Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, phóng viên chưa xác định được nhà máy sản xuất giấy này chính xác là do tổ chức, cá nhân nào sở hữu.