Công tác kiểm tra, kỷ luật Đảng: Từ tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nghị quyết Trung ương 4

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói “Khi đã có chính sách đúng, thì sự thành công hoặc thất bại của chính sách đó là do nơi cách tổ chức công việc, nơi lựa chọn cán bộ và do nơi kiểm tra. Nếu ba điều ấy sơ sài, thì chính sách đúng mấy cũng vô ích”. Trong quá trình cách mạng, Đảng động viên toàn bộ lực lượng, thông qua tổ chức, thực hiện đường lối, chủ trương mà Đảng đã đề ra. Trong công tác kiểm tra thì chủ yếu kiểm tra cán bộ thực hiện Điều lệ Đảng và nghị quyết của Đảng.

Trong công tác kiểm tra, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, nếu tổ chức việc kiểm tra cho chu đáo thì như chúng ta đã có ngọn đèn pha, bao nhiêu tình hình, bao nhiêu ưu điểm và khuyết điểm, bao nhiêu cán bộ chúng ta đều thấy rõ. Khi xác định đối tượng của công tác kiểm tra, Người xác định là toàn diện, kiểm tra việc và kiểm tra người trong việc chấp hành Điều lệ Đảng, chấp hành nghị quyết của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chú trọng tới tính kịp thời của công tác kiểm tra. Điều này là hoàn toàn cần thiết vì sự chậm trễ trong công tác kiểm tra sẽ gây nhiều khó khăn cho công việc, dễ bỏ sót hoặc kiểm tra sẽ thiếu công minh, khách quan.

Cũng trong cách kiểm tra, Chủ tịch Hồ Chí Minh chú trọng đến tính chính xác, công minh, khách quan, sâu sát của việc kiểm tra. Người còn căn dặn các ủy ban và cán bộ kiểm tra phải học tập và thấm nhuần đường lối, quan điểm của Đảng, phải luôn luôn chú ý, nâng cao khả năng chuyên môn, trau dồi đạo đức cách mạng, đặc biệt là phải nâng cao ý thức tổ chức và kỷ luật, phải thật thà tự phê bình và phê bình để làm gương trong việc chấp hành kỷ luật của Đảng, phải chí công vô tư, không thiên vị, không thành kiến. Kết quả của công tác kiểm tra là phải làm cho mỗi cán bộ, đảng viên được kiểm tra xong càng tốt lên, tổ chức đảng ấy trong sạch, vững mạnh thêm, nội bộ đoàn kết hơn.

Kiểm tra luôn đi liền với kỷ luật trong Đảng, Người luôn khẳng định sức mạnh vô địch của Đảng là ở tinh thần kỷ luật tự giác, ý thức tổ chức nghiêm minh của cán bộ, đảng viên. Trong giai đoạn Đảng cầm quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh đến việc chống tham ô, lãng phí, quan liêu để giữ gìn nghiêm kỷ luật Đảng. Đảng Cộng sản Việt Nam yêu cầu đội ngũ đảng viên của Đảng phải có ý thức tổ chức kỷ luật, quán triệt và thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ.

Trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, muốn tăng cường kỷ luật trong nội bộ Đảng phải coi trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng và tăng cường quản lý đảng viên. Hai mặt dân chủ và kỷ luật luôn đi đôi với nhau, có mở rộng và tăng cường dân chủ trong Đảng thì mới bảo đảm được kỷ luật và ngược lại. Các quy chế, quy định phải theo đúng điều lệ và các nghị quyết của Đảng, đồng thời xây dựng ý thức tự giác của đảng viên. Có thể nói, sức mạnh của Đảng chính là từ ý thức tự giác của đảng viên.

Nhận thức rõ điều đó, Đảng ta đã xác định giải pháp về kiểm tra giám sát, kỷ luật đảng là một trong 4 nhóm giải pháp đề ra trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đây là nghị quyết đặc biệt quan trọng để tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng và cũng là nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XII của Đảng về công tác xây dựng Đảng.

Trong Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII, Đảng ta tiếp tục nêu rõ những hạn chế trong công tác kiểm tra, giám sát thời gian qua như: “Việc xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm còn nương nhẹ, nể nang, thiếu cương quyết... Sự phối hợp giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử chưa chặt chẽ, xử lý chưa đủ nghiêm minh. Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí chưa đạt yêu cầu; việc kê khai tài sản, thu nhập còn hình thức”. Đồng thời, Đảng khẳng định những yếu kém trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng của tổ chức đảng và cấp ủy các cấp là một trong những nguyên nhân chủ quan dẫn đến việc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng chưa đạt hiệu quả cao.

Sau khi ban hành Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, Ban Bí thư Trung ương Đảng công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng quyết định kỷ luật một số tổ chức, cán bộ cấp cao, điều đó đã khẳng định quyết tâm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, xử lý triệt để và nghiêm minh những vi phạm của cán bộ, đảng viên của Đảng. Như vậy, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII thể hiện rõ quyết tâm chính trị rất cao, nỗ lực rất lớn và tư tưởng nhất quán của Đảng về tầm quan trọng đặc biệt của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thể hiện tầm nhìn và thái độ quyết liệt của Đảng, nghiêm túc, nghiêm khắc chỉ rõ những biểu hiện và mức độ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Có thể thấy, từ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng, công tác kiểm tra, kỷ luật luôn có sự thống nhất về tư tưởng và nhất quán về hành động. Tư tưởng của Bác là nền tảng để Đảng ta xác định mục tiêu, phương hướng và đề ra chiến lược để giải quyết những vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay.