Huyền thoại Hang Tám Cô

Lam Giang| 18/12/2015 09:20

Trong chuyến về Quảng Bình gần đây, chúng tôi có dịp đến dâng hương tại Đền thờ các anh hùng liệt sĩ Đường 20-Quyết Thắng và Hang Tám Cô, thuộc địa phận xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch.

ADQuảng cáo

Cách TP. Đồng Hới 55 km về hướng Tây Bắc, hang đá này ghi dấu sự hy sinh to lớn của lực lượng thanh niên xung phong (TNXP) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sở dĩ, đường được đặt tên là Đường 20 - Quyết Thắng, bởi lẽ bộ đội, TNXP, công nhân và dân công tham gia mở, xây dựng và bảo vệ con đường này hầu hết đều ở lứa tuổi 20, và không ít người đã nằm xuống nơi đây “mãi mãi tuổi hai mươi”. Trong đó, câu chuyện về sự hy sinh đau thương mà bất khuất của 8 TXXP tại chính di tích này giờ đây đã đi vào huyền thoại.

Hang Tám Cô - nơi ghi dấu sự hy sinh anh dũng của 8 TNXP

Đó là chiều ngày 14/11/1972, máy bay Mỹ lao đến thả bom vào trọng điểm Km16 (tức khu vực hang Tám Cô này) như bao ngày khác. Có 8 TNXP, đều quê ở huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) thuộc biên chế Đại đội 217, Đội TNXP 25 gồm: Nguyễn Văn Huệ, Nguyễn Văn Phương, Nguyễn Mậu Kỷ, Hoàng Văn Vụ, Trần Thị Tơ, Lê Thị Mai, Đỗ Thị Loan, Lê Thị Lương đang bám đường thì phải chạy vào một hang đá tránh bom rải thảm.

Sau loạt bom, những đơn vị chiến đấu gần đó bàng hoàng nhận ra cửa hang đã bị một khối đá khổng lồ nặng hàng trăm tấn bịt kín. Đồng đội tìm mọi cách để cứu, dùng đến 3 xe xích hợp lực lại để kéo, nhưng khối đá không hề lay chuyển.

Phương án dùng bộc phá phá tảng đá cũng không khả thi vì khi mìn nổ thì những người bị lấp trong hang sẽ hy sinh. Đồng đội chỉ còn cách dùng ống nhựa luồn qua khe đá, rồi nghiền cháo, lương khô, thuốc B1 hòa với nước đổ cho chảy vào phía trong với mong muốn những người trong hang tiếp nhận.

ADQuảng cáo

Văng vẳng trong hang đá vọng ra tiếng kêu con gái: “Bầm ơi, cứu con. Các anh chị ơi, cứu chúng em với…” nghe xót xa mà đau đớn. Đến ngày thứ 9 thì trong hang tiếng kêu không còn nữa… Mãi đến năm 1996, hài cốt của 8 liệt sĩ TNXP mới được đưa ra khỏi hang về với quê hương, cùng với 5 chiến sĩ pháo binh hi sinh ngay trước cửa hang trong trận bom ngày 14/11/1972 ấy.

Các di vật của 8 liệt sĩ tìm thấy trong hang giờ được trưng bày tại ngôi đền, như dép cao su, mảnh vải dù, hộp kem đánh răng, lược chải đầu bằng mảnh xác máy bay... Ngày 15/5/2009, nhân kỷ niệm 50 năm mở đường Trường Sơn, Chủ tịch nước đã ký quyết định truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho 8 liệt sĩ TNXP ở hang Tám Cô.

Du khách đến viếng Đền thờ các anh hùng liệt sĩ Đường 20-Quyết Thắng

Đường 20-Quyết Thắng hôm nay đã được trải nhựa khá bằng phẳng, nhưng vẫn còn đó những con dốc hun hút, những khúc cua tay áo bất chợt. Hai bên đường thi thoảng vẫn còn thấy những hố bom sâu hoắm, lam nham đất đá xám xịt như những vết sẹo.

Khu di tích lịch sử Đường 20-Quyết Thắng và Hang Tám Cô được xây dựng khang trang, trở thành điểm tham quan du lịch thu hút du khách trong hành trình về với Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng. Trước cửa Hang Tám Cô có cụm chuối rừng hai cây quấn bện vào nhau quanh năm xanh tốt và điều lạ, mỗi năm đều đặn nở ra 1 buồng 8 nải chuối, không hơn không kém.

Tại tấm bia dựng trong Nhà tưởng niệm các liệt sĩ TNXP, có ghi bài phú của Giáo sư Vũ Khiêu: “... Tuổi 20 nguyện hiến non sông/ Đường trăm trận sá gì sống chết/ Tỏ cùng trời đất tấm trung can/ Dãi với non sông bầu nhiệt huyết/Tuổi chẳng thọ nhưng huân công mãi mãi trường tồn/ Thân dù tan mà khí phách đời đời bất diệt”.

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Huyền thoại Hang Tám Cô
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO