Làng nghề bánh tẻ Phú Nhi

Nguyễn Hồng (t.h)| 06/08/2021 09:16

Bánh tẻ Phú Nhi là món quà dân dã, giản dị, mang hương vị của trời đất, của tình người; là nét văn hóa đặc trưng của người dân ở ngôi làng cổ trù phú ven sông Hồng, nay thuộc phường Phú Thịnh, thị xã Sơn Tây, Hà Nội.

ADQuảng cáo

Nguồn gốc bánh tẻ Phú Nhi

Phú Nhi xưa còn gọi là Bần Nhi, từ thế kỉ 19 nơi đây còn là một thôn cổ xưa thuộc tổng Cam Giá Thịnh nay thuộc phường Phú Thịnh, thị xã Sơn Tây, Hà Nội. Nguồn gốc ra đời của chiếc bánh tẻ Phú Nhi gắn với giai thoại về chuyện tình cảm động của đôi trai gái tên Nguyễn Phú và Hoàng Nhi xinh đẹp vẫn được lưu truyền tới tận hôm nay.

Công đoạn làm bánh tẻ Phú Nhi - đặc sản ngon nức tiếng xứ Đoài

Bánh tẻ Phú Nhi mang hương vị riêng, hoàn toàn khác biệt mà không trộn lẫn với các vùng khác được. Thứ quà bánh ấy là món ăn hàng ngày của bà con dân làng và xưa kia còn là món bánh dâng tiến vua. Đặc biệt trong những ngày lễ hội, ngày Tết Nguyên đán cổ truyền dân tộc, món bánh tẻ không thể thiếu trên mỗi bàn thờ tổ tiên và trong mâm cơm ngày tết.

Nguyên liệu và bí quyết làm bánh

Bánh tẻ Phú Nhi được làm từ những nguyên liệu gần gũi với cuộc sống người nông dân như gạo tẻ, thịt heo, mộc nhĩ, hành khô, lá dong gói bên trong, lá chuối khô gói ngoài. Gạo làm bánh phải chọn loại ngon, thơm tự nhiên, tùy theo thời tiết mà ngâm gạo, nếu trời nóng thì ngâm gạo khoảng 2 ngày, nhưng trời lạnh ngâm lâu hơn để bánh không bị cứng.

ADQuảng cáo

Trong thời gian ngâm phải thay nước hằng ngày, gạn bỏ nước cũ thay bằng nước mới, mỗi khi thay nước phải khuấy đều để khi xay bột không bị chua và nhão. Khi đã đủ thời gian ngâm, múc bột ra, cho một ít muối vào, gạn sạch nước cũ để khử chua bột. Sau đó bột được đun lên cho đặc lại, có độ dính như keo, vừa đun vừa quấy đều cho bột mềm, mịn, tránh vón cục và đặc biệt là bột không được chín hoặc khê, công đoạn này người ta gọi là "ráo bột". Đây là khâu quan trọng nhất trong quá trình làm bánh. Bánh có ngon hay không là nhờ vào chất lượng bột được ráo.

Phú Nhi có bí quyết riêng trong khâu ráo bột nên bánh tẻ ở đây luôn có hương vị độc đáo; tiếp đến là công đoạn làm nhân bánh. Nhân bánh gồm thịt heo ba chỉ thái hạt lựu xào với mỡ, mộc nhĩ ngâm nở mềm thái chỉ xào chín, hành khô thái nhỏ rồi phi thơm. Tất cả cho vào trộn đều và đảo chín trên chảo với hạt nêm, nước mắm ngon và hạt tiêu.

Khi các công đoạn này đã xong, tiến hành gói bánh. Lấy một lượng bột cô đặc vừa phải đặt lên tờ lá dong. Công đoạn này gọi là "ra bột"; sau đó xúc nhân đã xào thơm đặt lên lớp bột và ấn sâu xuống để bột phủ lên thịt, thường là theo hình thuôn dài. Cuốn lá dong ngoài bánh, lớp lá ngoài cùng là lớp lá chuối khô. Bánh được buộc lại bằng lạt hoặc dây gai, sau đó đem hấp khoảng 30 phút là chín.

Bánh ăn ngon nhất là khi vừa mới vớt ra, nhìn chiếc bánh trắng ngần hiển hiện sau lớp lá, mùi thơm nhân thịt tỏa ra như chào mời thực khách. Khi ăn, người thưởng thức dùng con dao nhỏ cắt bánh thành từng khúc, xếp lên đĩa; có thể chấm bánh với nước mắm ngon, thêm tiêu, ớt cho dậy mùi.

Phát triển thương hiệu

Năm 2010, làng nghề Phú Nhi đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Bằng thương hiệu "Bánh tẻ Phú Nhi". Tại nhiều cuộc thi ở Hội chợ các sản phẩm làng nghề truyền thống của thành phố Hà Nội, bánh tẻ Phú Nhi cũng đã được trao tặng Huy chương vàng.

Hiện nay, bánh tẻ Phú Nhi được làm hàng ngày, các hộ dân trong làng đã năng động mở rộng thị trường phân phối đến khắp Hà Nội, tham gia các lễ hội ẩm thực của thủ đô. Sản phẩm bánh tẻ Phú Nhi có mạng lưới tiêu thụ rộng khắp và nằm trong "chiến lược" là quà tặng ẩm thực gắn với du lịch Sơn Tây định hướng đến năm 2025, góp phần phát huy nét đẹp văn hóa của sản phẩm làng nghề.

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Làng nghề bánh tẻ Phú Nhi
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO