Thực hiện Đề án 755 chưa đạt mục tiêu, kế hoạch

Việc cấp phát dụng cụ sản xuất nông nghiệp cho một số hộ dân ở huyện Đắk Glong chưa thật sự phát huy hiệu quả

Nhiều nội dung chưa chạm đích kế hoạch

Đề án 755 thực hiện các nội dung chủ yếu như hỗ trợ đất ở, đất sản xuất; đào tạo nghề; khoanh nuôi và bảo vệ rừng; xuất khẩu lao động; nước sinh hoạt… Tổng số hộ có nhu cầu hưởng lợi từ đề án lên đến 17.098 hộ, với kinh phí khoảng trên 127 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua giám sát, đề án mới chỉ có 4/9 nội dung đạt theo kế hoạch, với khoảng 52% số hộ dân được hưởng lợi. Tổng kinh phí thực hiện mới chỉ đạt 39% so với kế hoạch. Trong 4/9 nội dung đã triển khai chỉ có 2 nội dung đạt cao so với kế hoạch gồm hỗ trợ mua công cụ máy móc: 92,4% và hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán: 93,5%. Hai nội dung đạt tỷ lệ thấp so với kế hoạch gồm hỗ trợ trực tiếp đất sản xuất: 45,9% và duy tu, bảo dưỡng công trình nước sinh hoạt tập trung chỉ đạt 5,8%.

Trong khi đó, các nội dung quan trọng khác hầu như không thực hiện được như: hỗ trợ đất ở; hỗ trợ đào tạo nghề; xuất khẩu lao động; khoanh nuôi và bảo vệ rừng; xây dựng mới công trình nước sinh hoạt tập trung.

Các cấp ngành chưa thật sự vào cuộc

Việc thực hiện Đề án 755 chưa thật sự hiệu quả bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Công tác kiểm tra, giám sát của các cấp, các ngành chưa kịp thời, nhất là nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Sự phối hợp giữa các cấp, ngành đối với việc thực hiện Đề án 755 chưa thường xuyên, chặt chẽ. Các cấp chính quyền, địa phương còn chủ quan trong việc xác định nguồn lực của địa phương. Thời điểm rà soát xác định hộ nghèo từ năm 2013 nhưng đến năm 2015 mới tổ chức thực hiện nên có nhiều sự thay đổi. Vì vậy, một số hộ không có nhu cầu hoặc nhu cầu không phù hợp với điều kiện thực tế nên không thực hiện được.

Một số sở, ngành được UBND tỉnh giao nhiệm vụ nhưng chưa chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện lồng ghép nguồn vốn, công tác đào tạo nghề và xuất khẩu lao động… Công tác lồng ghép các nguồn kinh phí và bố trí kinh phí đối ứng của cấp tỉnh, huyện chưa thực hiện được, dẫn đến kết quả triển khai thực hiện các nội dung của đề án thấp, chưa đạt chỉ tiêu đề ra. Các hộ dân đã được hỗ trợ đất sản xuất nhưng đến nay vẫn chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách tại một số địa phương chưa được thường xuyên, liên tục.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp trong quá trình khảo sát, lấy nhu cầu của người dân từ cơ sở chưa sát với tình hình thực tế. Việc kiểm tra, giám sát của các cấp, các ngành chưa thường xuyên, kịp thời, nhất là nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện ở cơ sở. Định mức hỗ trợ các nội dung thấp so với tình hình thực tế giá cả, trong khi nhu cầu của người dân nhiều. Việc hỗ trợ đất ở chưa thực hiện được do các địa phương không còn quỹ đất để bố trí. Việc hỗ trợ chủ yếu thông qua mua nông cụ, máy móc, nước sinh hoạt phân tán và sự chuyển đổi ngành nghề nên chưa bền vững.

Ngoài ra, Trung ương phân bổ nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho địa phương để triển khai thực hiện đề án chưa kịp thời, không bảo đảm theo nhu cầu, trong khi đó ngân sách đối ứng của địa phương còn gặp nhiều khó khăn.

Cần xây dựng kế hoạch bắt nguồn từ thực tiễn

Qua giám sát thực tế, Ban Dân tộc HĐND tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh tổ chức tổng kết Đề án 755 nhằm đánh giá đúng những nội dung đã làm được và chưa làm được. Từ việc nhận diện chính xác những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện để có hướng khắc phục, bảo đảm thực hiện các nội dung nối tiếp theo Quyết định 2080. UBND tỉnh tăng cường quán triệt việc lồng ghép các nguồn vốn để thực hiện có hiệu quả việc hỗ trợ tạo quỹ đất phát triển sản xuất, tạo sinh kế cho các đối tượng được thụ hưởng chính sách.

Hàng năm, các địa phương cân đối ngân sách bảo đảm đủ để thực hiện chính sách theo đề án đã phê duyệt. Các sở, ngành và UBND các huyện, thị xã tiếp tục rà soát lại các chính sách đối với hộ nghèo, dân tộc thiểu số nhằm xây dựng nội dung triển khai thực hiện chính sách giai đoạn tiếp theo sao cho phù hợp, sát với thực tế từng địa phương. Các địa phương cần rà soát kỹ nhu cầu của người dân, để đề xuất cách giải quyết đối với nhu cầu đất ở cũng như tính toán bố trí dự án tái định canh, định cư đang triển khai dở dang. Những trường hợp không bố trí hỗ trợ được đất sản xuất mà có nhu cầu chuyển đổi nghề thì cần hỗ trợ phù hợp để người dân phát huy hiệu quả nguồn vốn của Nhà nước.