ban giám sát đầu tư cộng đồng: Chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm

Theo ông Phan Hữu Tỷ, Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam huyện Đắk Glong thì toàn huyện hiện có 7 ban giám sát đầu tư cộng đồng. Mỗi ban có từ 9-11 thành viên, gồm các trưởng ban công tác mặt trận thôn, bon và những người có uy tín, do Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam xã làm Trưởng ban.

Trên địa bàn huyện đã và đang được thụ hưởng nhiều công trình, dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như: Chương trình xây dựng mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Chương trình cho huyện nghèo, Dự án 3EM và nhiều dự án hạ tầng khác…

Tuy nhiên, trên thực tế, các ban giám sát đầu tư cộng đồng ở các xã chỉ mới thực hiện được những cuộc giám sát đối với các công trình có quy mô nhỏ, kết cấu đơn giản do UBND xã làm chủ đầu tư như: Đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa cộng đồng, công trình thủy lợi nhỏ… Đối với các công trình lớn có kết cấu phức tạp, do các ban không có đủ thông tin và chuyên môn, nghiệp vụ… nên việc thực hiện giám sát đầu tư cộng đồng gặp rất nhiều khó khăn.

Thực tế, khi có công trình, dự án đầu tư triển khai thi công trên địa bàn, các Ban đều cắt cử thành viên tham gia để giám sát, nhưng nhiều trường hợp chỉ là “cưỡi ngựa xem hoa”. Đơn cử như ở xã Đắk P'lao, Ban giám sát được thành lập gồm có 8 thành viên thuộc 5 thôn, bon. Thời gian qua, Ban đã tham gia giám sát một số công trình theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, do không đủ trình độ, kỹ thuật nên không thể giám sát các công trình một cách sát sao.

Ông Lục Văn Mèn, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam xã Đắk P'lao cho biết: “Hàng năm, Ban giám sát đầu tư cộng đồng của xã đều xây dựng kế hoạch giám sát các công trình xây dựng trên địa bàn. Tuy nhiên, không phải công trình nào, Ban cũng có thể thực hiện giám sát theo đúng quy định được, nhất là đối với các công trình có quy mô lớn. Với những công trình ấy, Ban giám sát chỉ có thể theo dõi về tiến độ thi công, khi thấy chậm thì kiến nghị lên cấp trên thông qua các buổi giám sát của HĐND các cấp hoặc các buổi tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp”.

Theo quy định, hàng năm, UBND huyện, xã phải công khai hóa các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội hoặc điều chỉnh quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng tại địa phương. Song, trên thực tế, một số địa phương vẫn chưa quan tâm thông tin kịp thời, đầy đủ. Do vậy, các ban giám sát đầu tư cộng đồng thường thiếu các thông tin để làm căn cứ cho việc lập kế hoạch giám sát hàng năm.

Ông Nguyễn Đức Êm, Trưởng Ban công tác mặt trận bon N’Ting, xã Quảng Sơn (Đắk Glong) cho biết: “Trên thực tế, hoạt động của ban gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó, sự phối hợp giữa các chủ đầu tư, đơn vị thi công để cung cấp thông tin, bản vẽ công trình không có nên khi được tham gia giám sát, các thành viên của Ban giám sát đều rất bị động. Nếu có đi kiểm tra, giám sát cũng chỉ bằng mắt thường, khó mà phát hiện được những sai sót hoặc biết được tỷ lệ pha trộn vật liệu cụ thể như thế nào…”.

Một khó khăn nữa là kinh phí phân bổ cho các ban giám sát đầu tư cộng đồng hoạt động rất hạn chế. Hiện tại, một ban giám sát cấp xã được UBND xã cấp kinh phí 2 triệu đồng/năm để hoạt động, với điều kiện Ban phải lập được kế hoạch giám sát cả năm. Đã vậy, nguồn kinh phí này thường cấp về rất chậm nên các Ban đành phải tự túc khi tham gia giám sát cùng các đoàn…

Cũng theo ông Tỷ, để phát huy vai trò của các ban giám sát đầu tư cộng đồng, chính quyền các cấp cần thường xuyên quan tâm tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức về giám sát đầu tư xây dựng cho đội ngũ những người có uy tín, trưởng thôn, trưởng ban công tác mặt trận. Các cấp, ngành cũng cần có sự phối hợp chặt chẽ trong việc cung cấp thông tin, bố trí nguồn kinh phí phù hợp, tạo điều kiện cho các ban giám sát đầu tư cộng đồng hoạt động hiệu quả hơn. Qua đó giúp các công trình, dự án đầu tư trên địa bàn bảo đảm chất lượng, tiến độ và mang lại lợi ích lâu dài cho nhân dân.