Nắn dòng thi công nhà máy thủy điện, cánh đồng lúa ở Quảng Phú thiếu nước tưới

Dự án được xây dựng trên sông Krông Nô - giáp ranh giữa tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông. Thời gian qua, để xây dựng thủy điện Chư Pông Krông, đơn vị thi công đã nắn dòng sông Krông Nô, đoạn qua xã Quảng Phú, huyện Krông Nô về phía huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk. Hậu quả là hơn 100 ha lúa của người dân bị thiếu nước tưới do trạm bơm ven sông không đủ nước để bơm.

Trạm bơm D12, xã Quảng Phú dọc sông Krông Nô không có nước để bơm do dòng sông đã bị nắn dòng

Các hộ dân trồng lúa trên cánh đồng buôn Sứk, xã Quảng Phú cho hay, năm nay họ buộc phải gieo sạ muộn hơn so với năm trước khoảng nửa tháng. Nguyên do là tình trạng khô hạn kéo dài, trạm bơm nước từ sông Krông Nô vào cánh đồng buôn Sứk không hoạt động do nguồn nước khan hiếm. Hiện nay, nhiều hộ mới chỉ vãi sạ lúa được 2 tuần nhưng nước vẫn thiếu trầm trọng, mỗi ngày chỉ lấy được một buổi, có khi phải đợi đến nửa đêm mới có tí nước vào ruộng.

Theo các hộ dân, việc gieo sạ chậm sẽ làm một số loại bệnh dễ phát sinh, đến khi thu hoạch lại bị chim, chuột phá hại. Hiện nay vẫn đang thiếu nước, trong khi cây lúa cần nước ngập chân mới đủ điều kiện sinh trưởng, phát triển ổn định. Việc nhiều thửa ruộng chỉ có nước cầm chừng khiến nông dân gặp rất nhiều khó khăn, tốn kém thêm chi phí.

Trạm bơm D12 tại xã Quảng Phú được xây dựng để bơm nước từ sông Krông Nô và cánh đồng buôn Sứk và cánh đồng D12. Khoảng hơn 1 tháng nay, trạm chỉ hoạt động cầm chừng do mực nước sông xuống thấp, dòng sông đổ dồn sang phía huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk). Còn phía huyện Krông Nô (tỉnh Đắk Nông) mực nước sông xuống đến mức cạn kiệt. Theo UBND xã Quảng Phú, trong quá trình xây dựng thủy điện Chư Pông Krông, đơn vị thi công đã nạo vét, tác động vào lòng sông và đẩy dòng nước chảy sang phía tỉnh Đắk Lắk để phục vụ công trình thủy điện. Điều này khiến cho Trạm bơm D12 bị hụt “chân”, không bơm được nước hoặc chỉ hoạt động cầm chừng.

Lúa trên cánh đồng buôn Súk gieo sạ muộn hơn năm trước do thiếu hụt nước

Cánh đồng buôn Sứk và D12 (xã Quảng Phú) có diện tích khoảng 120 ha với khoảng 300 hộ dân canh tác, trong đó có nhiều hộ dân đồng bào dân tộc M’nông và Ê đê. Việc bảo đảm nguồn nước ổn định rất quan trọng, bởi cây lúa cần nhiều nước, trong khi tình trạng khô hạn ở đây khá gay gắt, nếu xảy ra nắng hạn tầm 10 – 15 ngày là nông dân thiệt hại nặng nề.

Ông Hồ Tràng, Bí thư Đảng ủy xã Quảng Phú cho biết: Thời gian qua, việc thi công thủy điện Chư Pông Krông đã làm ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của người dân tại xã Quảng Phú. Năm ngoái, đơn vị thi công nổ mìn phá đá làm nứt nhà dân, đến nay vẫn chưa bồi thường xong. Năm nay lại xảy ra tình trạng nắn dòng để thi công thủy điện làm cả cánh đồng thiếu nước, hàng trăm hộ dân bị ảnh hưởng. Các năm trước, mỗi khi trạm bơm thiếu nước, UBND xã huy động người dân tham gia nạo vét, xử lý khu vực lòng sông dưới “chân” để Trạm D12 bơm nước vào cánh đồng. Nhưng năm nay không làm được, vì dòng sông đã bị nắn đi hướng khác, cách chân trạm bơm hàng chục mét.

Ông Hồ Tràng khẳng định, chính quyền và người dân địa phương đang rất bức xúc về vấn đề này. Nhiều hộ đã yêu cầu UBND xã phải sớm giải quyết đến nơi đến chốn, nếu không sẽ khiếu kiện, yêu cầu các ngành chức năng vào cuộc xử lý.

Cũng theo lãnh đạo Đảng ủy xã Quảng Phú, dù sự việc nghiêm trọng như vậy nhưng phía chủ đầu tư, đơn vị thi công thủy điện vẫn tỏ ra không hợp tác, coi như đó chỉ là việc nhỏ. UBND xã Quảng Phú đã đề nghị, phối hợp với các ngành chức năng của huyện tiến hành khảo sát và có văn bản báo cáo lên UBND huyện Krông Nô và các ngành chức năng liên quan xử lý theo thẩm quyền.

Ông Nguyễn Kim Mùi, đại diện Công ty TNHH MTV Xây lắp điện Hưng Phúc cho rằng, nguyên nhân chính trạm bơm D12 không hoạt động được là do khô hạn, mực nước sông xuống thấp. Việc nạo vét một số khu vực trên đoạn sông gần trạm bơm đã được công ty tính phương án, nhưng phần do địa hình, phần do nguồn nước nên mới xảy ra tình trạng trạm bơm bị hụt nước. Phía công ty sẽ sớm khắc phục, bảo đảm nguồn nước tưới tiêu cho dân và chịu toàn bộ chi phí liên quan.

Việc xây dựng thủy điện Chư Pông Krông đã gây ra quá nhiều hệ lụy, hậu quả xấu cho người dân xã Quảng Phú, huyện Krông Nô. Thiết nghĩ, chính quyền các cấp, các ngành chức năng cần làm việc rõ ràng với chủ đầu tư để có phương án xây dựng tối ưu nhất, bảo đảm không ảnh hưởng xấu đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất của người dân trong khu vực.