Người dân Nghĩa Thắng ồ ạt xây dựng công trình chờ đền bù

Nhà tạm mọc san sát

Sáng 22/4, sau khi công bố kế hoạch thu hồi đất thuộc Dự án khai thác mỏ bô xít Nhân Cơ - Đắk Nông  tại UBND xã Nghĩa Thắng, các bên liên quan đã có mặt tại thôn Quảng Sơn để tiến hành kiểm đếm, đo đạc hiện trạng. Từ đầu đến cuối thôn, rất nhiều vườn, rẫy có hệ thống hàng rào mới được xây dựng.

Nhà bằng gỗ dấu vết xi măng láng nền còn mới

Điều đáng nói, các hàng rào này đều có chung đặc điểm với một phần bê tông được xây trên đất mà không có móng, hoặc móng sơ sài và phần trên bằng sắt hộp nhỏ. Nhìn qua, ai cũng có thể nhận biết là mới xây dựng bởi phần bê tông còn lộ màu trắng, có những nơi còn dang dở với cát, đá, gạch. Bên cạnh hàng rào bê tông, sắt thì cũng có không ít nhà dùng dây thép gai với màu trắng tinh vừa mới dựng lên, cùng những cọc bê tông đúc không mấy chắc chắn.

Những ngôi nhà có tường trát sơ sài mới mọc lên

Cùng với tường rào là hàng chục ngôi nhà tạm bợ mọc lên. Đặc điểm chung của các ngôi nhà này đều thấp, chiều cao khoảng 2-3 m, nền xi măng, lợp tôn. Vào trong nhà đều trống rỗng, không hề có các vật dụng sinh hoạt hàng ngày của người dân. Nhiều căn nhà diện tích xây dựng lên đến cả 100 m2.

Hầu hết không có vật dụng sinh hoạt của người dân

Theo ông Lê Ngọc Lâm, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thắng thì qua báo cáo của thôn, xã đã nắm được tình hình xây dựng nhà chờ đền bù.  Thời gian qua, địa phương cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cho Nhân dân hiểu về việc xây dựng, cơi nới nhà cửa chờ đền bù sai quy định. Nhưng thực tế, nhiều hộ dân vẫn triển khai xây dựng công trình. Bà con xây dựng cả ban đêm lẫn ban ngày với tiến độ xây dựng nhà cửa, công trình diễn ra rất nhanh, trong khi đó lực lượng của địa phương mỏng nên khó kiểm soát được tình hình nên hiện có bao nhiêu công trình, cây cối xây dựng, trồng mới trái quy định xã cũng chưa thống kê hết. Hiện nay, cùng với sự hỗ trợ của huyện, địa phương đã thành lập tổ kiểm đếm cụ thể và xác định thời điểm để xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.

Hàng rào được xây theo cùng một kiểu kết cấu, hình thức

Kiên quyết không đền bù những trường hợp vi phạm

Về vấn đề này, ông Lê Mai Toản, Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk R’lấp cho biết: Cùng với xây dựng, cơi nới nhà cửa thì khu vực này còn có nhiều trường hợp mới trồng thêm cây cối như: cà phê, cam, quýt. Theo quy định của UBND tỉnh Đắk Nông thì việc người dân xây mới, cơi nới nhà cửa, vật kiến trúc bất hợp pháp sau ngày 1/7/2004 thì không được bồi thường, hỗ trợ. Người dân tự ý bỏ tiền, công ra xây dựng trong thời điểm chuẩn bị, đã công bố kế hoạch thu hồi sẽ phải chịu những thiệt hại về kinh tế. Rút kinh nghiệm từ những năm trước, hiện nay, địa phương đã thành lập các tổ kiểm đếm, đo đạc hiện trạng với lực lượng chuyên môn, camera ghi hình cụ thể làm căn cứ xác định thời điểm người dân cơi nới, xây dựng nhà cửa, vật kiến trúc, cây trồng. Từ đây làm cơ sở lập phương án đền bù, hỗ trợ chính xác. Địa phương đang cụ thể hóa các văn bản pháp luật liên quan về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng để gửi đến mỗi hộ dân. Cũng theo ông Toản, hiện nay, UBND huyện Đắk R’lấp đã giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất huyện chịu trách nhiệm thuê đơn vị tư vấn xác định giá đất cụ thể sau khi có bản đồ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm tương đương với giá thị trường, không gây thiệt thòi cho người dân bị thu hồi đất.

Cây giống mới được người dân đem về để trồng gấp

Còn theo ông Mai Chiến Thắng, Phó Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV thì đơn vị cũng đang phối hợp với các đơn vị chức năng, xã Nghĩa Thắng để kiểm đếm, đo đạc hiện trạng bảo đảm chính xác. Từ đó, đơn vị chuẩn bị đầy đủ hồ sơ dự án, bàn giao mốc giải phóng mặt bằng cho chính quyền địa phương và Trung tâm phát triển quỹ đất huyện. Việc người dân ồ ạt xây mới, cơi nới nhà cửa, vật kiến trúc gây ra nhiều khó khăn cho đơn vị, kéo dài thêm thời gian hoàn thiện hồ sơ, kéo dài thời gian bắt đầu dự án đối với các khai trường mới năm thứ 4,5,6.