Bảo vệ, khai thác tài nguyên khoáng sản theo hướng hiệu quả, bền vững

Định hướng, chỉ đạo cụ thể

Là tỉnh có tiềm năng về tài nguyên khoáng sản khá đa dạng, trữ lượng lớn như bô xít, cao lanh, puzơlan, nước khoáng, đá quý... Đến nay, một số loại khoáng sản đã được khai thác, phát triển thành ngành công nghiệp, điển hình nhất là bô xít. Do đó, thời gian qua, Đắk Nông đã xây dựng, ban hành các nghị quyết, chính sách về lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, bảo vệ, khai thác khoáng sản.

Khai thác đá tại xã Đắk Wer (Đắk R'lấp)

Điển hình là Nghị quyết số 02-NQ/TU, ngày 15/11/2010 của Tỉnh ủy về quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên, khoáng sản của tỉnh đến năm 2015 định hướng đến 2020; Nghị quyết số 05-NQ/TU, ngày 27/7/2016 của Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác quản lý, sử dụng đất đai gắn với quản lý dân cư giai đoạn 2016-2020…

Nhiệm kỳ 2015-2020, việc thực hiện các nghị quyết đã tạo bước chuyển biến lớn trong cả nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp đến vấn đề quản lý, khai thác khoáng sản. Nhờ đó, việc quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản ngày càng hiệu quả.

Đến nay, tỉnh đã cơ bản hoàn thành điều tra, thăm dò, đánh giá trữ lượng bô xít. Đối với khoáng sản khác, tỉnh đã phê duyệt phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, điều chỉnh quy hoạch khoáng sản với thời hạn lâu dài.

Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XII cũng chỉ ra một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nhiệm kỳ 2020-2025 là “Tiếp tục chỉ đạo thực hiện công tác quản lý tài nguyên, đất đai, khoáng sản, trong đó tập trung thực hiện tốt công tác bảo vệ, phát triển rừng; quản lý đất đai gắn với quản lý dân cư”.

Sạt lở bờ sông Krông Nô chưa có giải pháp triệt để làm mất đất sản xuất của người dân

Vẫn còn nhiều tồn tại

Bên cạnh những kết quả đạt được, vấn đề quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản của tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn. Trong đó, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn diễn ra. Điển hình như các điểm khai thác đá dạng trụ, cột trái phép diễn ra tại một số địa phương; khai thác cát trái phép trên sông Krông Nô; khai thác lậu than bùn ở Đắk Song... Việc khai thác đất trái phép làm vật liệu san lấp mặt bằng cũng diễn ra tại nhiều địa phương.

Nguy hiểm hơn, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp chuyên tổ chức hoạt động khai thác khoáng sản trái phép và dù bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý, nhưng đến nay vẫn tái diễn. Thống kê của các cơ quan chuyên môn, đến nay, dọc sông Krông Nô đã có 19 điểm sạt lở xung yếu do khai thác cát, vận hành thủy điện, với tổng chiều dài hơn 9,7 km. Các đoạn sông bị sạt lở vừa gây lãng phí về tài nguyên đất, khoáng sản cát làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự tại địa phương.

Để đạt được mục tiêu này, tỉnh cần tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo trong công tác quản lý, sử dụng tài nguyên khoáng sản. Các cấp, ngành đẩy mạnh các giải pháp để hoàn thành các mục tiêu về xã hội, môi trường trong quá trình phát triển công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản.

Đối với hoạt động khai thác cát, cần có sự giám sát chặt chẽ, có các giải pháp giảm thiểu, khắc phục tình trạng sạt lở bờ sông. Tỉnh cũng cần đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai công tác điều tra, lập bản đồ địa chất về khoáng sản trên địa bàn để làm cơ sở xây dựng các phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng hợp lý, bền vững…

Thời gian tới, Đắk Nông hướng đến mục tiêu phát huy tiềm lực khoáng sản để đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế, xã hội, giải quyết việc làm cho nhiều lao động. Đây là lý do mà tỉnh cần quan tâm quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản tốt hơn.