Tìm hướng sử dụng hiệu quả đất sau khai thác bô xít

Hồng Thoan| 22/12/2020 08:29

Đất sau khai thác bô xít được Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV thực hiện trồng keo, sau đó sẽ bàn giao lại cho địa phương quản lý, sử dụng. Phương án này đang cho thấy sự lãng phí đất rất lớn, nhất là trong điều kiện Đắk Nông đang rất cần quỹ đất sạch để đầu tư phát triển.

ADQuảng cáo

Kỳ 1: Đang phí phạm quỹ "đất sạch"?

Từ năm 2017 đến nay, Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV đã khai thác bô xít tại hơn 234 ha đất và hoàn thổ hơn 200 ha. Mỗi năm, diện tích hoàn thổ lại tăng thêm từ 65-85 ha. Đây có thể gọi là quỹ đất sạch của Đắk Nông, nhưng hiện vẫn chưa được tận dụng, sử dụng hợp lý.

Đất sau khai thác bô xít bằng phẳng, màu mỡ

Những vùng đất không còn bô xít

Cuối tháng 8/2020, có mặt tại khu vực khai thác của Nhà máy Alumin Nhân Cơ (Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV), chúng tôi không khỏi ngạc nhiên với hàng trăm ha đất sau khai thác. Đất sau khi được bóc tách, lấy bô xít được trả về với hiện trường mỏ, nên khá bằng phẳng, màu mỡ, thuận lợi cho sản xuất, đầu tư phát triển.

Ông Mai Chiến Thắng, Phó Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông TKV, người đã gắn bó với dự án này từ những ngày đầu cho rằng, đây là nguồn đất sạch rất quý giá. Bởi theo các quy trình kỹ thuật, các bước khai thác, đơn vị thực hiện việc bóc, tách phần quặng trong đất, trả lại đất theo hình thức cuốn chiếu.

Đơn vị lưu giữ lớp đất đã bóc để san lấp lại với chiều dày từ 0,6 - 1m. Nếu như đất tự nhiên là những vùng đồi dốc thì sau khai thác bô xít, đất đã trở nên bằng phẳng. Ông Thắng cho biết: “Theo nguyên lý, đất sau khai thác, không làm thay đổi bản chất so với ban đầu. Thậm chí đất có thể tốt hơn, vì đã lấy đi lớp bô xít phía dưới và được cày xới lại, nên sẽ tơi xốp hơn”.

Dự án Alumin Nhân Cơ (Đắk Nông) có công suất 650.000 tấn/năm, đi vào hoạt động từ tháng 3/2017. Dự án từng bước khai thác tiềm năng, thế mạnh về khoáng sản bô xít trên địa bàn tỉnh. Dự án đã giải quyết việc làm trực tiếp cho khoảng 1.100 lao động tại địa phương. Năm 2019, Công ty Nhôm Đắk Nông nộp ngân sách tỉnh hơn 350 tỷ đồng.

Sử dụng chưa hiệu quả

ADQuảng cáo

Theo Đề án cải tạo, phục hồi môi trường, đất sau khi khai thác bô xít sẽ được san gạt, trả lại mặt bằng và trồng keo. Hiện đã có hơn 100 ha hoàn thổ được trồng keo để góp phần cải tạo, bảo vệ môi trường khu vực dự án.

Hơn 100 ha keo được trồng 3 năm tuổi trên đất đã khai thác bô xít

Theo ông Mai Chiến Thắng, Phó Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông, đơn vị thực hiện trồng cây cải tạo môi trường từ năm 2017. Việc trồng cây keo là phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, thời tiết của Đắk Nông. Nó đóng góp vào việc chống xói mòn đất, chống bụi và tạo cảnh quan cho khu vực khai thác bô xít.

Không thể phủ nhận những lợi ích từ hoạt động trồng keo, loại cây phù hợp với nhiều loại đất, kể cả đất cằn cỗi, bạc màu. Thế nhưng, nhiều ý kiến cho rằng, việc trồng keo trên vùng hoàn thổ từ khai thác bô xít là rất lãng phí.

Kết thúc Dự án khai thác bô xít có hơn 3.000 ha đất được trả lại mặt bằng

Về vấn đề này, theo ông Lê Mai Toản, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Đắk R’lấp, tại các vùng khai thác bô xít đã được hoàn thổ mà chỉ trồng cây xanh là rất lãng phí. Cần phải xem xét phương án tận dụng, sử dụng quỹ đất này phù hợp, hiệu quả hơn.

Cũng đồng tình với quan điểm này, ông Lê Hồng Lịch, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, quan trắc môi trường nông nghiệp miền Trung và Tây Nguyên (Bộ Nông nghiệp-PTNT) cho rằng, rất lãng phí tài nguyên đất nếu chỉ trồng keo trên diện tích hoàn thổ khai thác bô xít.

Nhiều người đặt ra giả thiết, với mục tiêu cải tạo, phục hồi môi trường, chỉ nên trồng keo ở những khu vực cần thiết, nơi đất quá xấu, đường vành đai. Còn những khu vực đất hoàn thổ có vị trí thuận lợi, màu mỡ, bằng phẳng, cần có phương án đầu tư sản xuất nông nghiệp, hoặc lấy mặt phát triển hạ tầng cơ sở để tránh láng phí.

Dự kiến, Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV sẽ trồng cây xanh trên 1.943 ha hoàn thổ tại khai trường khu Kiến Thành, Đắk Sin và 254,8 ha tại khu vực bãi thải quặng đuôi.

>>Kỳ 2: Có nhiều hướng để tận dụng và sử dụng

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Tìm hướng sử dụng hiệu quả đất sau khai thác bô xít
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO