Nguồn nước sinh hoạt tại xã Đức Xuyên không đảm bảo chất lượng: Cần sự vào cuộc của các cấp, ngành chuyên môn (kỳ 1): Công trình không bảo đảm chất lượng nhưng vẫn vận hành

Tính đến thời điểm hiện tại, công trình cấp nước sinh hoạt tập trung xã Đức Xuyên hằng ngày đang cung cấp nước cho khoảng 400 hộ dân với khoảng 1.584 nhân khẩu. Đây là công trình có công suất dưới 1.000 m3/ngày đêm. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, công trình đã bỏ qua nhiều công đoạn xử lý nước trong hệ thống, vệ sinh môi trường kém, đáng nói là nguồn nước không bảo đảm…

Công trình cấp nước tập trung xã Đức Xuyên do Công ty TNHH Khai thác nước ngầm Hưng Thịnh (Đắk Lắk) thi công, UBND huyện Krông Nô làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của dự án trên 14 tỷ đồng với mục tiêu đáp ứng nhu cầu nước cho 600 hộ dân, với 3.475 nhân khẩu… Công trình góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm thiểu bệnh tật do sử dụng nguồn nước không hợp vệ sinh gây ra cho người dân trên địa bàn.

Hệ thống phun mưa trong bể khép kín không hoạt động

Bỏ qua nhiều công đoạn kỹ thuật

Với mục tiêu ban đầu là vậy, nhưng từ khi bàn giao cho Tổ quản lý nước xã Đức Xuyên (1/2015) để đưa vào vận hành, sử dụng, các bên liên quan đã phớt lờ công tác vận hành, bảo trì và vệ sinh môi trường khi cung cấp nguồn nước đến người dân.

Cụ thể, ngày 8/6/2017, Trung tâm Y tế dự phòng (Sở Y tế Đắk Nông) tổ chức đoàn kiểm tra và phát hiện nhiều bất cập, hạn chế tại công trình này. Tại thời điểm kiểm tra, hai hệ thống châm phèn và châm clo không còn hoạt động.

Hệ thống xử lý phèn, châm clo tại Công trình cấp nước tập trung nằm phía sau UBND xã Đức Xuyên (Krông Nô) không hoạt động từ khi đưa vào sử dụng

Theo ông Hồ Quốc Sử, người phụ trách vận hành hệ thống công trình nước này thì bột clo chủ yếu bỏ trực tiếp vào bể thành phẩm ngay tại đầu nối từ bể lọc qua bể nước thành phẩm. Bên cạnh đó, người trực tiếp vận hành hệ thống xử lý nước không được tập huấn hướng dẫn về cấp nước an toàn, thao tác vận hành theo sự hướng dẫn của đơn vị thi công công trình. Không những thế, việc vệ sinh khu vực xử lý nước không bảo đảm sạch sẽ, cỏ dại mọc trên nắp của bể chứa nước thành phẩm, trên mặt thành của bể chứa nước có nhiều bùn bẩn. Tiếp tục kiểm tra trong bể lọc còn có lớp bùn dày, hệ thống phun mưa không hoạt động, hệ thống chứa clo và phèn bị hoen rỉ... Như vậy, nếu chiếu theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP, ngày 14/11/2013 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế (Khoản 3 Điều 14) đơn vị quản lý vi phạm nghiêm trọng.    

Ngoài ra, việc vệ sinh môi trường tại 4 giếng khoan lấy nước nguyên liệu của công trình cho thấy, 1 giếng đặt ngay khu xử lý nước tại UBND xã, ứ đọng nước ngay tại miệng giếng và có nguy cơ thấm trở lại giếng, gây ô nhiễm nước nguyên liệu. Ba giếng còn lại đặt ngay phía sau khu dân cư gần chợ Đức Xuyên, có khoảng cách từ hố rác, chuồng gia súc, gia cầm, khu xả nước thải sinh hoạt, nhà vệ sinh đến giếng từ 5 – 20 mét. Trong khi đó, theo quy định, giếng phải cách xa nguồn ô nhiễm trên 100 m. Do đó, các giếng ở đây đều có nguy cơ ô nhiễm cao.

Mức độ độc hại trong nước cao

Điều đáng nói là, ngoài các quy trình xử lý vệ sinh, an toàn nguồn nước không bảo đảm, từ năm 2014, khi công trình chưa bàn giao cho địa phương khai thác, việc xét nghiệm mẫu nước tại công trình này đã phát hiện Arsen trong nước do nhà máy cung cấp có hàm lượng 0,0007 mg/l (giá trị cho phép 0,001 mg/l theo QCVN 02: 2009/BYT). Thế nhưng, từ năm 2015 đến nay, đơn vị quản lý không lập hồ sơ quản lý chất lượng nước, thậm chí không có kết quả xét nghiệm chất lượng nước trước khi công trình đưa vào sử dụng. Điều này thấy rõ, đơn vị vận hành đã vô tình cung cấp cho hàng trăm hộ dân một nguồn nước không bảo đảm.

Quá trình kiểm tra, giám sát, mới đây, Trung tâm Y tế dự phòng Đắk Nông nhận thấy chất lượng nước của Công trình cấp nước sinh hoạt xã Đức Xuyên có những bất thường. Vì vậy, Trung tâm đã tiến hành lấy 3 mẫu nước đi xét nghiệm. Trong đó, có 2 mẫu tại bể chứa trước xử lý và 1 mẫu tại bể chứa sau xử lý. Đến ngày 16/6/2017, cơ quan chức năng tiếp tục lấy 3 mẫu nước tại 3 giếng khoan của công trình cấp nước tập trung tại xã Đức Xuyên. Kết quả cho thấy, các mẫu nước trước và sau xử lý đều có hàm lượng Arsen vượt tiêu chuẩn cho phép.

>> Kỳ 2: Nỗi lo… mang tên Arsen