Mùa của khát vọng

Tái hiện lễ cúng tạ ơn thần linh tại Hội Xuân Liêng Nung. Ảnh: Hồ Mai

Điều đáng chú ý là hầu hết lễ hội của các dân tộc M’nông, Mạ, Ê đê… đều diễn ra vào mùa xuân như Lễ ăn cơm mới, Lễ cúng bến nước, Lễ mừng sức khỏe, Lễ cầu mưa…Theo phong tục, hàng năm khi lúa ngô đầy bồ, cà phê đầy kho, đồng bào lại cùng nhau tổ chức các lễ hội truyền thống của dân tộc để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt bội thu, bon làng giàu đẹp, mọi người khỏe mạnh, an yên. Cũng chính vì vậy mà mùa xuân được gọi là “mùa ăn năm uống tháng”, mùa của khát vọng vươn lên.

Tái hiện Lễ cúng bến nước của đồng bào Mạ tại Ngày hội văn hóa Xuân Liêng Nung 2018

Lễ hội thường được chia làm 2 phần chính là phần lễ và phần hội. Phần lễ luôn được thực hiện theo đúng nghi lễ cổ truyền, cúng bên cây nêu dựng sẵn cùng với các con vật hiến sinh như heo, dê, gà vịt, rượu cần, cơm trắng… Một trong những thứ thiết yếu không thể thiếu của các lễ hội chính là cồng chiêng. Khi lễ hội bắt đầu diễn ra thì tiếng chiêng, tiếng tù và như thúc giục, kêu gọi mọi người nhanh chóng về chung vui với cộng đồng.

Sau nghi lễ, mọi người cùng ăn uống, vui chơi, ca hát cho đến khi tàn cuộc. Bên ánh lửa bập bùng, những chàng trai chân trần rám nắng, những thiếu nữ dịu dàng thanh thoát uyển chuyển say sưa cùng vũ điệu đại ngàn.

Chương trình nghệ thuật tái hiện truyền thuyết Liêng Nung. Ảnh: Minh Huyền

Ngoài phần nghi lễ, phần hội luôn thu hút sự tham gia của người dân lẫn du khách. Một số trò chơi dân gian như làm cây nêu, hát dân ca dân vũ, ẩm thực, cùng các môn thể thao truyền thống như đẩy gậy, bắn nỏ, đi cà kheo.. .thường được tổ chức, làm cho không khí lễ hội thêm sôi động, phấn khích.

Không một trò chơi nào là không thú vị, không mang tính sáng tạo, tính quần chúng, không thu hút đông đảo người tham gia. Phần lớn các hoạt động đều có nguồn gốc từ sinh hoạt, công việc lao động, sản xuất của người dân, nên khi được hòa mình vào không khí thiêng liêng luôn có một sức thu hút rất lớn đối với mọi người.

Thiếu nữ Mông ở xã Đắk Som (Đắk Glong) vui hội ném còn

Cùng với đó, một số lễ hội của các dân tộc phía Bắc như Lễ hội Lồng Tồng của người Tày, Nùng; Lễ Gầu Tào của người Mông; Lễ Cấp sắc của người Dao…cũng được tổ chức vào dịp đầu xuân, thu hút đông đảo các dân tộc anh em trên địa bàn tham gia.

Đua thuyền Kayak trên hồ Trung tâm Gia Nghĩa

Đơn cử như ngày 27/2 (ngày 12 tháng Giêng âm lịch), đồng bào Mạ ở xã Quảng Khê (Đắk Glong) tưng bừng tổ chức Lễ cúng bến nước để tạ ơn thần linh và cầu mong mọi điều may mắn sẽ đến với bon làng. Lễ cúng bến nước của người Mạ ở thị xã Gia Nghĩa được tái hiện tại Ngày hội văn hóa Xuân Liêng Nung 2018. Còn vào các ngày mùng 5-6 Tết Mậu Tuất, xã Quảng Hòa cũng đã tổ chức Lễ hội Lồng Tồng mừng Đảng mừng xuân…

Mùa xuân cũng là mùa của khát vọng, mùa của mưu cầu hạnh phúc lứa đôi bởi đây chính là cơ hội để các chàng trai, cô gái tìm người bạn tri kỷ của mình. Vì thế, mỗi khi lễ hội diễn ra, ai nấy đều háo hức chuẩn bị cho mình bộ cánh mới xinh và cùng xúng xính đi du xuân, tìm bạn.

Trò chơi chạy tập thể thu hút người xem và cổ vũ

Lễ hội đầu xuân là một nét văn hóa đặc sắc của mỗi dân tộc và là món ăn tinh thần lớn của nhân dân trong mỗi dịp tết đến xuân về. Mỗi lễ hội đều có một cách thức, quy mô tổ chức khác nhau, nhưng đều có một ý nghĩa chung là cảm tạ thần linh, trời đất đã che chở, phù hộ cho bon làng, là dịp để người dân vui chơi sau một năm làm việc vất vả.

Các lễ hội diễn ra luôn thu hút đông đảo người dân tham dự đã minh chứng sức thu hút rất lớn của nó. Nắm bắt được nhu cầu đó, những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, chính quyền địa phương, nhiều lễ hội của các dân tộc được tổ chức, phục dựng đã làm sống lại một nét văn hóa đặc sắc và là món ăn tinh thần không thể thiếu của đồng bào đang sinh sống trên địa bàn tỉnh.