Truyện ngắn: Đèn hoa

Xa xa những vùng sáng trông thật ấm áp. Đó là giàn hoa thiên lý được thắp đèn sưởi ấm để ra hoa. Ngọn đèn thắp thâu đêm như chờ ai, đợi ai. Có một chút xao lòng vì tôi còn ai chờ ai đợi. Mẹ đã xa tôi mấy mùa hoa rồi.

***

Nhà tôi nằm sâu trong xóm trên mảnh đất nhỏ được ông bà để lại cho mẹ. Trước sân nhà mẹ trồng đủ thứ loại rau, không nhiều nhặn gì nhưng cũng đủ cho gia đình nhỏ ngày hai buổi cơm rau đạm bạc. Tôi lớn lên đã thấy giàn thiên lý râm mát trước hiên nhà. Thuở đó giàn thiên lý được làm từ những chà tre gai. Dây thiên lý cứ bện theo những chà tre mà vươn lên rồi đơm đầy những chùm hoa be bé. Tôi hay liên tưởng ba mẹ và tôi cứ quấn quýt nhau như giàn hoa ấy mãi không rời. Mỗi sáng, ba ra đồng, tôi chạy theo ba tới giàn hoa thiên lý nói với theo: Ba nhớ về sớm với con nhé!. Bao giờ ba cũng đứng lại nhấc bỗng tôi lên và hôn vào mặt một cái thật dài. Tôi nhìn theo ba đi xa hút mà trông mau đến chiều ba về để gia đình cùng sum họp bên bữa cơm cuối ngày. Những buổi chiều, khi đã xong việc nhà, hai mẹ con ra ngồi bên giàn hoa trước nhà đón ba. Bữa cơm nhà nghèo đôi khi chỉ có thiên lý luộc chấm nước tương hay xào chút tỏi. Vậy mà mẹ gắp cho ba, ba nhường cho vợ cho con. Tôi còn quá bé để hiểu thế nào là hạnh phúc nhưng sau này lớn lên nghĩ về những ngày tháng ấy cứ ao ước thời gian quay trở lại để mãi đắm chìm trong tình yêu ngọt ngào của ba mẹ dành cho nhau. Cuộc sống bình dị và êm đềm cứ thế trôi qua bên giàn hoa xanh mát.

Minh họa: Ngọc Tâm

Một ngày, ba theo mấy chú cùng xóm đi làm mướn cho những trang trại cà phê. Những chuyến ba về thưa dần rồi biền biệt. Người ta nói ba đã yêu một người phụ nữ góa chồng là chủ trang trại cà phê rồi ở lại lập nghiệp. Chiều chiều, tôi và mẹ vẫn ra ngồi bên giàn thiên lý như thói quen ngày trước. Dẫu biết chắc ba sẽ không về nhưng sao mẹ còn luôn trông ngóng. Nhà thiếu trước hụt sau, mẹ cũng không nửa lời hờn trách ba. Giàn thiên lý lâu ngày đổ sập xuống vì chà tre mấy mùa mưa nắng  mục ruỗng. Những dây thiên lý bơ vơ không còn chỗ tựa sà xuống đất lấm lem, úa tàn, rồi khô quắt. Mẹ và tôi buồn lắm vì trụ cột gia đình đã không còn nữa nhưng phải gượng dậy mà sống thôi.

Trong xóm, dạo ấy rộ lên trồng hoa thiên lý, mẹ con tôi quyết làm lại giàn hoa mới. Tôi và mẹ giăng dây kẽm làm giàn. Bàn tay người thiếu phụ và đứa trẻ chằng chịt vết hằn của kẽm. Những dây thiên lý mẹ mua về trồng trông mong manh như dáng liêu xiêu khi mẹ xách nước giếng tưới mát cây sau một ngày nắng gắt. Tôi đi học xa chiều cuối tuần mới về thăm nhà, những dây thiên lý gầy guộc chẳng mấy chốc đã phủ đầy giàn lưới kẽm, tạo một khoảng xanh mát mắt trước hiên nhà. Giàn hoa thấp ngang tầm tay, buổi chiều gió mát rượi hai mẹ con cắp rổ ra vườn hái. Chừa lại một chút xíu để nhà ăn, phần còn lại mẹ đem sang cho thương lái để tôi có thêm tiền ăn học.

Tôi thi rớt đại học. Mẹ buồn lắm nhưng không rầy la. Sợ mẹ buồn tôi xin đi làm công nhân ở khu công nghiệp gần nhà. Những đêm tan ca về, cả xóm đều yên giấc chỉ còn mẹ thao thức bên giàn hoa thiên lý. Bao lần tôi bảo mẹ cứ ngủ trước đừng chờ. Mẹ gật đầu rồi đêm sau vẫn khắc khoải bên giàn hoa thiên lý. Rồi một hôm, tôi trở về nhà. Không thấy mẹ chờ bên bậu cửa trước nhà. Đèn hoa thiên lý vẫn sáng. Tôi cứ nghĩ mẹ đã chiều lòng tôi đi ngủ sớm. Nhưng nào hay mẹ đột quỵ qua đời mà không ai hay biết. Một người thân nữa lại rời tôi mà đi khi chưa một lời từ biệt.

***

Đã mấy mùa hoa, tôi vẫn đi về qua con đường làng như hôm nay. Đèn hoa vẫn thắp lên cho một mùa lạnh mới lại về. Tôi nhớ dáng mẹ ngồi bên bậu cửa chờ đứa con gần ba mươi tuổi đi làm về muộn. Với người mẹ thì đứa con dù trưởng thành vẫn luôn là bé bỏng. Mẹ như ngọn đèn hoa thao thức dõi theo từng bước tôi đi.

Thêm một mùa hoa nữa kể từ ngày mẹ xa tôi. Những hôm tôi làm ca đêm nhà vắng người, không có ai bật đèn nên giàn thiên lý chìm trong đêm tối trông có vẻ rất cô đơn và cam chịu khi các giàn hoa nhà hàng xóm thật ấm áp bởi những ánh đèn vàng thắp lên lung linh.

Đêm. Gió bấc lại rao rao. Tôi về nhà sau bữa tan ca. Bóng ai quen thuộc ngồi đó mà đêm đen nhập nhoạng tôi chưa kịp nhận ra cho đến khi tới gần. Là ba, ba đã già, tóc bạc trắng. Ba chạy đến định ôm chầm lấy tôi nhưng rồi sững lại vì ngượng ngập. Có lẽ ba chưa hiểu tôi, ba nghĩ tôi chắc oán hận ba sau bao ngày đi biệt tăm. Với tôi, chỉ một người có thể trách giận ba là mẹ. Nhưng mẹ đã không làm vậy. Mẹ đã yêu ba đến giây phút sau cùng. Không một lời trách móc, không một tiếng dỗi hờn. Còn tôi, tôi đâu có quyền gì để hờn trách ba. Bởi dù ba làm gì sai trái, ba vẫn là ba của con.

Ba ơi! Ba vào nhà đi! Trời lạnh lắm! Ba vào theo. Hai cha con ngồi bên mâm cơm tối muộn. Cũng là thiên lý luộc nhưng sạm đen vì ba không biết phải bỏ chút muối vào khi luộc. Thiên lý xào hơi mặn. Nhưng tôi hiểu tình cảm ba đã dành cho tôi.

Ba ở lại với con nha ba! Ba gật đầu, mái tóc trắng phau đổ xuống cố che đi giọt nước tràn nơi khóe mắt.

Ba lại về với ruộng đồng, với giàn hoa thiên lý. Tôi cũng tiếp tục công việc làm của mình ở nhà máy. Đêm về muộn nhìn giàn hoa rực đèn ở một góc xóm nhỏ, cảm giác bình yên vì biết ít nhất có người thay mẹ đợi tôi.