Y Phích Priêng phát huy nghề làm rượu cần

Bài, ảnh: Y Krăk| 11/01/2019 09:28

Đối với người Ê đê, làm rượu cần thường là công việc hàng ngày của nhiều chị em, nhưng với Y Phích Priêng (SN 1991) ở buôn Nui, xã Tâm Thắng (Cư Jút) thì đó là công việc mà anh thực sự đam mê. Làm rượu cần không chỉ giúp anh có thêm thu nhập mà còn góp phần gìn giữ nghề truyền thống.

ADQuảng cáo

Anh Y Phích kiểm tra lại ché rượu cần chuẩn bị giao cho khách hàng

Y Phích bộc bạch, anh bén duyên với nghề làm rượu cần cách đây khoảng 10 năm. Đó là lần anh xin mẹ một ché rượu cần để gửi làm quà cho người bạn ở TP. Hồ Chí Minh. Sau khi uống, gia đình của bạn anh khen rượu cần rất ngon và những dịp lễ, tết họ đã nhờ anh đặt hàng làm rượu để sử dụng. Cũng từ đó, anh dần “ấp ủ” công việc kinh doanh rượu cần để bán.

Nghĩ là làm, anh bắt đầu học làm rượu cần từ mẹ. Anh luôn chú ý và bắt chước mẹ làm, cái gì chưa hiểu thì anh nhờ mẹ chỉ dẫn. Ban đầu, do chưa có kinh nghiệm làm nên rượu cần do Y Phích làm hơi chua, có vị chát nhưng không vì thế mà anh bỏ cuộc. Sau nhiều tháng tự tìm tòi, học hỏi từ người mẹ và sau nhiều lần thử nghiệm, anh đã làm được rượu cần ngon, được bà con, hàng xóm khen.

Ban đầu anh chỉ làm để phục vụ cho nhu cầu sử dụng của người thân trong gia đình, làm quà biếu bà con bạn bè và bán trong buôn, trong xã. Dần dần, biết được tay nghề và chất lượng rượu cần của anh, mỗi khi có việc quan trọng, đãi khách hay tiệc tùng, người dân trong buôn, trong xã và vùng lân cận thường đến đặt hàng cho Y Phích làm rượu cần.

Theo Y Phích, trước khi làm rượu cần anh phải chuẩn bị kỹ khâu chọn ché, xem ché không bị nứt mẻ mới sử dụng. Sau đó đem rửa ché thật sạch, rồi phơi nắng cho khô ráo bên trong, có như thế thì khi làm rượu cần ché tránh bị thấm men đang ủ ra bên ngoài và rượu đạt chất lượng hơn. Rượu cần thường được nấu từ gạo trắng thành cơm, sau đó đổ ra nia để nguội rồi trộn men vào ủ kín. Khi nguyên liệu đã lên men khoảng 2 tuần, trộn thêm trấu cho vào ché. Sau cùng bịt chặt miệng ché bằng hai lớp lá chuối khô ở bên trong và miếng nilon bên ngoài để khi ủ, rượu không bị bốc hơi.

ADQuảng cáo

Rượu ủ hơn 1 tháng là có thể dùng được. Nếu ủ rượu bằng ché cổ, ché quý và ủ càng lâu thì rượu càng ngon, đậm đà. Thông thường, rượu ngon là loại rượu có màu vàng đục, khi mở miệng ché có mùi thơm, người uống cảm nhận được vị nồng - ngọt xen lẫn rất đặc trưng.

Y Phích đã làm xong hơn 20 ché rượu cần được khách đặt trong dịp tết

Trước kia, gia đình anh Y Phích thường làm men rượu từ vỏ cây rừng, nhưng hiện nay do rừng đã suy giảm nên việc tìm các nguyên liệu để làm men rượu cần rất khó. Do vậy, anh đã đặt mua men có chất lượng tốt để làm. Quy trình làm rượu cần không khó nhưng để ủ được ché rượu ngon lại là sự khéo tay và chú tâm của người làm. Mỗi ché rượu của từng người làm có mỗi vị khác nhau; khác biệt rõ ràng như nhạt, chua, cay, nồng, ngọt, thanh, đậm, lợ... tùy theo ý thích của người đặt.

Không chỉ bán rượu cần ở trong buôn, xã, anh còn dùng mạng xã hội Facebook giới thiệu cho bạn bè để bán. Hiện nay, do lượng khách đặt hàng ngày càng đông, nhất là vào các dịp lễ, tết nên Y Phích đang tính đến việc mở rộng cơ sở sản xuất với số lượng nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, Y Phích xác định, mặc dù nhu cầu cao, khách hàng ưa chuộng nhiều nhưng không vì thế mà mình làm nhanh, làm ẩu, làm không đúng quy trình.

Làm rượu cần bên cạnh sự khéo tay, kinh nghiệm thì người làm phải có tâm huyết. Mình làm bán cũng phải giống như khi làm để mình và gia đình uống, phải chú trọng đến bảo đảm chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Theo anh, sau khi trừ chi phí, mỗi ché rượu cần loại lớn anh lãi khoảng 250.000 đồng, ché loại nhỏ thì lãi 130.000 đồng.

Theo phong tục của người Ê đê, uống rượu cần là nét văn hóa đặc trưng trong đời sống ẩm thực. Rượu cần là thứ đồ uống quý nên thường chỉ dùng trong các dịp lễ tế thần linh, những ngày hội và dành tiếp đãi khách gần xa đến với gia đình, buôn làng. Đây là một nghề truyền thống mang giá trị văn hóa độc đáo của người Ê đê nói riêng và đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung cần được giữ gìn, phát huy.

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Y Phích Priêng phát huy nghề làm rượu cần
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO