Ngăn chặn tình trạng lạm dụng bảo hiểm y tế: Cần có giải pháp hiệu quả

Người dân khám bệnh bằng BHYT tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đắk Mil

Một ngày khám được nhiều nơi

Ngồi tại phòng chờ khám bệnh ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh, chúng tôi thoáng nghe được câu chuyện của một số bệnh nhân đi khám, chữa bệnh bằng BHYT. Bác N.K.H ở xã Nhân Cơ (Đắk R’lấp) kể: “Tôi khám bệnh ở bệnh viện huyện rồi, bác sĩ nói bị sỏi thận. Nhưng tôi vẫn đến bệnh viện tỉnh khám lại cho chắc, dù gì cũng được BHYT thanh toán”.

Chị Cao Thị Thủy ở phường Nghĩa Thành (Gia Nghĩa) cho biết: “Hôm nay, tôi đi khám bệnh ở hai nơi rồi. Nói thật, không ai muốn đi khám nhiều lần cho mệt, nhưng tôi muốn làm thêm các xét nghiệm để biết kết quả chính xác thôi”. Khi được hỏi “Thuốc lấy ở các cơ sở y tế thì xử lý thế nào?”. Chị Thủy nói: “Mình chỉ chọn uống thuốc ở một nơi thôi, còn phần thuốc kia cứ để ở nhà vậy, không biết làm gì”.

Để kiểm chứng xem các cơ sở y tế có biết bệnh nhân đi khám nhiều nơi trong một ngày hay không, chúng tôi sử dụng thẻ BHYT đến khám tại một trạm y tế trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa và Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Kết quả, các đơn vị này không hề hay biết thẻ BHYT của chúng tôi vừa khám xong ở cơ sở y tế khác cách đó ít tiếng.

Dự kiến âm quỹ 45 tỷ đồng

Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội tỉnh, trong 9 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh có hơn 501.000 lượt bệnh nhân khám, chữa bệnh bằng BHYT với tổng chi phí gần 200 tỷ đồng, tăng khoảng 68 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước. Dự kiến, trong năm 2016, quỹ BHYT của tỉnh sẽ âm khoảng 45 tỷ đồng.

Ông Bùi Huy Thành, Trưởng Phòng Giám định BHYT (Bảo hiểm xã hội tỉnh) lý giải: “Sở dĩ chi phí khám, chữa bệnh bằng BHYT tăng cao là do nhiều nguyên nhân như số người tham gia BHYT tăng; giá dịch vụ y tế tăng... Một thực tế nữa là hiện nay, một số bệnh viện trên địa bàn triển khai thực hiện các dịch vụ kỹ thuật hiện đại, dẫn đến chi phí khám, chữa bệnh cao”.

Trao đổi về vấn đề này, bác sĩ Chu Thị Kim Hồng, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết thêm: “Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, việc áp dụng khoa học kỹ thuật, cận lâm sàng, những phác đồ điều trị năm sau đều phát triển hơn năm trước. Cụ thể, trong vài năm trở lại đây, bệnh viện áp dụng một số kỹ thuật mới như chạy thận nhân tạo, CT 64 lát cắt... Bên cạnh đó, số bệnh nhân điều trị tại các chuyên khoa cũng tăng cao... dẫn đến chi phí khám, chữa bệnh cao”.

Ngoài ra, việc thông tuyến khám, chữa bệnh bằng BHYT giữa các bệnh viện tuyến huyện trong cùng địa bàn tỉnh đã giúp người dân dễ dàng tiếp cận với các cơ sở y tế chất lượng. Thực tế, từ khi triển khai thông tuyến, một số bệnh viện đa khoa trên địa bàn tỉnh luôn trong tình trạng “quá tải”. Không thể phủ nhận những lợi ích về quy định thông tuyến khám, chữa bệnh bằng BHYT cả cho người bệnh lẫn cơ sở y tế. Song, nhìn ở một phương diện khác, với cơ chế mới và thoáng này, tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT đang ngày càng phức tạp.

Ông Bùi Huy Thành cho biết thêm: “Thông tuyến khám, chữa bệnh bằng BHYT, số lượt bệnh nhân khám, chữa bệnh tại các bệnh viện đa khoa tăng là lẽ đương nhiên. Thế nhưng, số lượt người khám, chữa bệnh bằng BHYT tại tuyến xã cũng không hề giảm. Điều này đặt ra nhiều nghi vấn về vấn đề lạm dụng khám, chữa bệnh bằng BHYT”.

Phải có cách ngăn chặn lạm dụng BHYT

Tại cuộc họp của Thường trực HĐND tỉnh mới đây, đồng chí Lê Diễn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh chỉ đạo: “Vượt quỹ BHYT do thông tuyến, người dân tin tưởng tìm đến khám, chữa bệnh tại các cơ cở y tế trên địa bàn là lẽ đương nhiên. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là phải ngăn chặn tình trạng trục lợi, lạm dụng quỹ BHYT...”.

Thực tế, đã có rất nhiều cuộc họp bàn, không ít giải pháp được đưa ra. Chung quy là vẫn cần nhanh chóng triển khai phần mềm giám định mới để áp dụng. Ngoài ra, việc kết nối liên thông dữ liệu giữa BHXH tỉnh cùng với các cơ sở y tế là một trong những việc cần phải nhanh chóng hoàn thiện để kiểm soát chi phí khám, chữa bệnh bằng BHYT. Đặc biệt, công tác thanh, kiểm tra, giám sát tình hình khám, chữa bệnh của các cơ sở y tế cũng phải được đẩy mạnh nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các sai sót, hạn chế tình trạng lạm dụng quỹ BHYT.